Λιβανιστήρι πολιτικών, Καραμανλής, Βενιζέλος, Λιάκος και διδακτορική διατριβή Καραμανλή νεωτέρου
Η παρούσα μελέτη ερευνά το εξής ζήτημα: Το λιβάνισμα των πολιτικών (Καραμανλής, Βενιζέλος) από τα πρόβατα («κυρίαρχος λαός»), αλλά και τους «επιστήμονες ιστορικούς» και τα διαπλεκόμενα και επιδοτούμενα ιδρύματα. Παραπλεύρως του κυρίως ζητήματος, εξετάζονται και τα εξής: α) Πώς η μνήμη του Ελευθερίου Βενιζέλου κινδυνεύει να αμαυρωθεί από το υπερβολικό λιβάνισμα που τού κάνουν οι τουρκόφιλοι «προοδευτικοί» γραικύλοι· β) η διδακτορική διατριβή του Κ. Καραμανλή του νεωτέρου και πώς ο εθνομηδενιστής Λιάκος, χρησιμοποιώντας την διατριβή αυτήν, ρεζίλεψε τον Καραμανλή και αμαύρωσε την μνήμη του Βενιζέλου.
- «Επιστημονικό» λιβανιστήρι: 1) Κωνσταντίνος Καραμανλής [συνημμένο υπ' αριθμ. 1]
Δημήτρης Καιρίδης,
«Τα «λάθη» του Κωνσταντίνου Καραμανλή», «Η Καθημερινή», 8-7-2007
Διαβάστε, σάς παρακαλώ αυτό το άρθρο. Κόντεψα να κάνω εμετό. Αηδές λιβάνισμα από την αρχή έως το τέλος. Θα τό κρατήσω στο αρχείο μου, ως χαρακτηριστικό δείγμα της λογοτεχνίας της κομματικής δουλοφροσύνης, του γλοιώδους λιβανίσματος του τσοπάνη από τα πρόβατα του μαντριού. (Δεν λέγω εάν ήταν ή δεν ήταν σπουδαίος πολιτικός ηγέτης ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Ας ήταν και ο σπουδαιότερος. Λέγω ότι αυτό το άρθρο είναι ένα γλοιώδες λιβάνισμα, από πανεπιστημιακό καθηγητή.)
- «Επιστημονικό» λιβανιστήρι: 2) Ελευθέριος Βενιζέλος [συνημμένο υπ' αριθμ. 2]
Νικόλαος, Εμμ. Παπαδάκης, συνέντευξις στον Μανώλη Πιμπλή,
«Ο Bενιζέλος θα μπορούσε να ιδρύσει θρησκεία...», «Τα Νέα», 10-5-2005
Λιβανιστήρι, έως αναγούλας. Είπα, δεν εξετάζω καν αν ήταν μεγάλοι ή όχι ο Βενιζέλος και ο Καραμανλής. Τα άρθρα αυτά όμως μού φέρνουν αναγούλα. Και μετά μάς μιλούν για επιστημονική δεοντολογία στην Ιστορία και τρίχες κατσαρές.
- «Επιστημονικό» λιβανιστήρι: 3) Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ο νεώτερος για τον Ελευθέριο Βενιζέλο [συνημμένο υπ' αριθμ. 3]
Την εποχή του θορύβου για το εθνομηδενιστικό
βιβλίο Ιστορίας της Στ' Δημοτικού, ο γνωστός Λιάκος (επιβήτωρ του Ιστορικού του Πανεπιστημίου Αθηνών - έκπτωτος εδώ και 11 χρόνια με απόφαση του ΣτΕ η οποία παραμένει ανεφάρμοστη από τρεις πρυτάνεις) και η προστατευόμενή του Ρεπούση, ρεζίλεψαν και τον Ελευθέριο Βενιζέλο και τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, βγάζοντας τον πρώτο μέσα από αποσπάσματα της διδακτορικής διατριβής του τότε πρωθυπουργού και ανηψιού του δευτέρου... τουρκόφιλο! Για γέλια!
Η προπαγάνδα της «εκσυγχρονιστικής» Αριστεράς και η προσκυνημένη «εκσυγχρονιστική» πρώην Δεξιά, τελικώς θα ρεζιλέψουν και τον Ελευθέριο Βενιζέλο! Αφού πρώτα τόν έκαναν τοτέμ, τον λιβάνισαν και τον καπηλεύτηκαν αγρίως επί δεκαετίες, για λόγους κομματικού συμφέροντος και αντιβασιλικού συμπλέγματος και προπαγάνδας, εξακολουθούν και τον υμνούν και τόν λιβανίζουν, όχι για άλλο λόγο, όχι βεβαίως για τον εθνικισμό του και την Μεγάλη Ιδέα, αλλά, πλέον, μόνο και μόνο, ως... οπαδό της ενδοτικής ελληνοτουρκικής φιλίας και φίλο του Κεμάλ!
Έκανε λάθη και μεγάλα, βεβαίως, ο Ελευθέριος Βενιζέλος, αλλά πιστεύω ότι δεν άξιζε στον μεγάλο αυτόν πολιτικό ηγέτη να τόν υμνούν σήμερα οι «προοδευτικοί» «εκσυγχρονιστές» γραικύλοι που τόν θεωρούν αλάθητο!
* * *
Συνημμένο 1ον:
«Επιστημονικό» λιβανιστήρι: 1) Κωνσταντίνος Καραμανλής
Τα «λάθη» του Κωνσταντίνου Καραμανλή
Του Δημήτρη Καιρίδη*
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής δεν υπήρξε μόνο ο ηγέτης που σφράγισε την πορεία της Ελλάδας μεταπολεμικά, αλλά και ο μεγάλος πολιτικός που ευτύχησε να δει το έργο του να αναγνωρίζεται από τους πολιτικούς του αντιπάλους. Ωστόσο, οι αντίπαλοί του, κυρίως στην Αριστερά, δεν έπαψαν να επιχειρούν την «περιχαράκωση» και το «ψαλίδισμα» του φαινομένου Καραμανλή. Επειδή μια κατά μέτωπο αμφισβήτηση των καραμανλικών επιτευγμάτων όπως είναι η ευρωπαϊκή πορεία, ο εκδημοκρατισμός και η οικονομική απογείωση της χώρας, είναι δύσκολη, επινόησαν δύο στρατηγικές έμμεσης αμφισβήτησης.
Η πρώτη στρατηγική χωρίζει τον Καραμανλή σε δύο περιόδους: στον μετεμφυλιακό Καραμανλή πριν από τη χούντα και στον ευρωπαϊκό Καραμανλή της μεταπολίτευσης. Για την ελληνική Αριστερά, η μαρτυρολογία του Εμφυλίου αποτελεί κεντρικό στοιχείο της ταυτότητάς της και η ένταξη του Καραμανλή στα, κατά την Αριστερά, «πέτρινα χρόνια» των δεκαετιών του 1950 και 1960 είναι πολλαπλώς σκόπιμη. Βέβαια τα «πέτρινα χρόνια» ήταν λιγότερο «πέτρινα» από ό,τι μεταπολιτευτικά πιστέψαμε. Ηταν χρόνια ταχύτατης οικονομικής ανάπτυξης και σύγκλισης με την Ευρώπη, ενώ εντύπωση θα πρέπει να προκαλεί όχι μόνο η προβληματικότητα του κοινοβουλευτισμού αλλά η ίδια του η ύπαρξη, μετά ένα σφοδρό εμφύλιο πόλεμο και σε αντίθεση με ό,τι συνέβη σε άλλες χώρες της νότιας και της ανατολικής Ευρώπης.
Κάθε επιμελής μελετητής του Καραμανλή εντυπωσιάζεται από την εμμονή του Καραμανλή στους μεγάλους στρατηγικούς στόχους που από πολύ νωρίς έθεσε και με συνέπεια υπηρέτησε. Ο Καραμανλής δεν επινόησε την ευρωπαϊκή πορεία της Ελλάδας την επαύριο της επιστροφής του το 1974. Ηδη από το 1957, το έτος ίδρυσης των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων με την υπογραφή της Συνθήκης της Ρώμης, ο Καραμανλής έβαλε πλώρη να εντάξει την Ελλάδα και γρήγορα την κατέστησε το πρώτο συνδεδεμένο μέλος της Κοινότητας το 1961.
Ο Καραμανλής από νωρίς διέκρινε την ανάγκη εκσυγχρονισμού και σταθεροποίησης του ελληνικού κοινοβουλευτισμού και πρότεινε τη συνταγματική αναθεώρηση το 1962, πολλά στοιχεία της οποίας επέτυχε να συμπεριλάβει τελικά στο Σύνταγμα του 1975. Ακόμα και στις πολιτικά βεβαρημένες συνθήκες πριν από τη χούντα, συνθήκες για τις οποίες δεν ευθύνονταν και μέσα στις οποίες ήταν αναγκασμένος να λειτουργήσει, ο Καραμανλής συγκρούστηκε με τη λαϊκιστική, δημαγωγική και, εν πολλοίς, «χαρισματική» αντίληψη της πολιτικής που εκπροσώπησαν ηγέτες όπως ο Γεώργιος Παπανδρέου και ο Μακάριος και υπηρέτησε με πάθος την αντίληψή του για την ανάγκη λειτουργίας των θεσμών, ερχόμενος σε αντίθεση ακόμα και με το ίδιο το Παλάτι.
Η δεύτερη στρατηγική περιχαράκωσης του φαινομένου Καραμανλή επιχειρεί να αναδείξει τα λάθη και τις παραλείψεις του μεγάλου ηγέτη, σύμφωνα με τη λογική τού «ουδείς αναμάρτητος». Στα λάθη αυτά συχνά συγκαταλέγονται η αντιπαροχή, η αυτοεξορία του Καραμανλή το 1963, η αποχώρηση της Ελλάδας από το ΝΑΤΟ το 1974 και το Μακεδονικό.
Είναι αλήθεια ότι για την αντιπαροχή γίνεται πολύς λόγος και αποτελεί βασικό συστατικό της αντι-καραμανλικής κριτικής του κυρίαρχου μεταπολιτευτικού αριστερόστροφου πολιτικού λόγου. Ωστόσο, ο λόγος περί αντιπαροχής για να είναι ειλικρινής θα πρέπει να λάβει υπόψη του τουλάχιστον τρεις παραμέτρους.
- Πρώτον, ότι η αντιπαροχή υπήρχε πριν και συνέχισε να υπάρχει και μετά τον Καραμανλή. Θεσμοθετήθηκε με νόμο της κυβέρνησης Πλαστήρα και γιγαντώθηκε όχι την περίοδο 1955-1963 αλλά την περίοδο 1963-1974.
- Δεύτερον, και σημαντικότερο, ότι η αντιπαροχή εξυπηρέτησε μια τριγωνική σχέση οικοπεδούχου - κατασκευαστή - αγοραστή, σε συνθήκες έλλειψης κεφαλαίων και υπανάπτυξης της τραπεζικής πίστης. Η αντιπαροχή αποτέλεσε τον τρόπο για τη γρήγορη ανοικοδόμηση και στέγαση του πληθυσμού την ώρα που η λαϊκή αποταμίευση και η δυνατότητα τραπεζικού δανεισμού ήταν εξαιρετικά περιορισμένες. Η ανοικοδόμηση την οποία τροφοδότησε η αντιπαροχή λειτούργησε πολλαπλασιαστικά για την απογείωση της ελληνικής οικονομίας.
- Τρίτον, η αντιπαροχή παρείχε στα λαϊκά στρώματα φθηνή στέγη, στενά ενταγμένης μέσα στον ιστό των πόλεων. Σε αντίθεση με άλλες χώρες, η Ελλάδα ορθώς απέφυγε τη δημιουργία εργατουπόλεων-γκέτο, τα οποία στην πορεία αναδείχθηκαν σε εστίες κοινωνικής περιθωριοποίησης και ανομίας. Σήμερα, χάρη στην ομοιογενή, αν και άναρχη, δομή των ελληνικών πόλεων, μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι διευκολύνεται η ένταξη των μεταναστών και η αποφυγή των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι Γάλλοι με τους μετανάστες των εργατικών μέγα-πολυκατοικιών στην περιφέρεια του Παρισιού. Επίσης, μπορεί κανείς να πει ότι η πυκνότητα οικοδόμησης των ελληνικών πόλεων περιόρισε την δίχως όρια αστικοποίηση της ελληνικής υπαίθρου, μείωσε το κόστος κατασκευής των δικτύων υποδομών εξυπηρέτησης του πληθυσμού και διατήρησε τα κέντρα των ελληνικών πόλεων ζωντανά για τη διαρκή κοινωνικοποίηση των νεοαφιχθέντων, εσωτερικών και εξωτερικών, μεταναστών.
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έγιναν και συνεχίζουν να γίνονται πολλά λάθη. Ομως δεν θα πρέπει να αγνοείται ότι ο Καραμανλής υπήρξε ο κατεξοχήν Ελληνας ηγέτης που επένδυσε στον μακρόπνοο πολεοδομικό σχεδιασμό και πρώτος δημιούργησε ξεχωριστό υπουργείο Περιβάλλοντος. Το μετρό, η ανάδειξη της περιοχής της Ακρόπολης, η δημιουργία του πνευματικού κέντρου της Αθήνας, η χωροθέτηση του αεροδρομίου και του Ολυμπιακού Κέντρου της Καλογρέζας είναι μερικά μόνο παραδείγματα των σχεδιασμών του, τα οποία ασθμαίνοντας και καθυστερημένα πασχίζουν να ακολουθήσουν οι διάδοχοί του. Συνολικά, ο περιβαλλοντικός απολογισμός της μεταπολεμικής ανάπτυξης, αν και ευάλωτος σε σκληρή κριτική, θα πρέπει να λάβει υπόψη του το γεγονός ότι η Ελλάδα απέφυγε τις οικολογικές καταστροφές που έπληξαν την Ανατολική Ευρώπη αλλά και πολλά μέρη της Δυτικής. Σήμερα η ελληνική ενδοχώρα και οι ελληνικές θάλασσες είναι σε καλύτερη κατάσταση από το μεγαλύτερο μέρος της υπόλοιπης Ευρώπης.
Ο Καραμανλής συχνά συγκρίνεται με τον Βενιζέλο ως οι δύο μεγάλοι ηγέτες της νεώτερης Ελλάδας. Πρόκειται για μια σύγκριση που από νωρίς είχε υπόψη του ο ίδιος ο Καραμανλής. Ο Καραμανλής ανδρώθηκε μέσα στην πόλωση του εθνικού διχασμού και γρήγορα κατανόησε την ανάγκη υπέρβασης και αποφυγής επανάληψής του. Υπήρξε ο κατεξοχήν ανανεωτής και εκσυγχρονιστής του ελληνικού πολιτικού συστήματος, αντλώντας νομιμοποίηση όχι από την αναμόχλευση παλιών παθών αλλά από τα αποτελέσματα της πολιτικής του. Ο Καραμανλής είχε μελετήσει και διδαχθεί από τη Βενιζελική πολιτεία και προσπάθησε να μην εμπλακεί σε μια επώδυνη σύγκρουση, όπως αυτή στην οποία πρωταγωνίστησε ο μεγάλος Κρητικός. Την ώρα της οξύτατης πόλωσης το 1963 και έχοντας ήδη συγκρουσθεί με τον πολιτειακό άρχοντα, ο Καραμανλής, θέλοντας ακριβώς να αποφύγει το παράδειγμα του Βενιζέλου, προτίμησε να αποχωρήσει θεωρώντας ότι έτσι θα εκτονώσει την κατάσταση. Η ευθύνη για την κλιμάκωση της κρίσης που οδήγησε στο πραξικόπημα της 21ης Απριλίου δεν μπορεί παρά να βαραίνει όχι τον ίδιο αλλά όσους άφησε πίσω του.
Την επαύριο της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο το 1974, αμφισβητήθηκε η ίδια η σχέση της Ελλάδας με τους δυτικούς της συμμάχους. Τελικά, παρά τη συναισθηματική φόρτιση της ελληνικής κοινής γνώμης, η ρήξη αποφεύχθηκε, χάρη και στον εκτονωτικό χειρισμό του Καραμανλή της αποχώρησης της Ελλάδας από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ. Η ενέργεια αυτή εντασσόταν σε έναν ευρύτερο σχεδιασμό προσεταιρισμού της Γαλλίας για την υποστήριξη της ενταξιακής πορείας της Ελλάδας στην ΕΟΚ και δεν διακινδύνευε την κρίσιμη ελληνο-αμερικανική σχέση αφού δεν αμφισβητούσε την παραμονή των αμερικανικών βάσεων, για την οποία πρωτίστως ενδιαφέρονταν η Αμερική. Τις βάσεις τις χρησιμοποίησε στη συνέχεια ο Καραμανλής και η κυβέρνηση Ράλλη για να πετύχουν την επάνοδο στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ.
Τέλος, είναι αλήθεια ότι το Μακεδονικό υπήρξε ιδιαίτερα επώδυνο πρόβλημα για τον Καραμανλή λόγω και της καταγωγής του. Είναι γνωστή η ανησυχία του Καραμανλή για την αναβίωση ενός προβλήματος που στο παρελθόν αποσταθεροποίησε τη νότια Βαλκανική. Δεν είναι ίσως ευρέως γνωστή η αντίθεση του Καραμανλή με τη μαξιμαλιστική στρέβλωση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Το κρίσιμο διάστημα των αρχών του 1992, ο Καραμανλής προσπάθησε, με υπομνήματα και επιστολές προς τον Ελληνα υπουργό Εξωτερικών, να επαναφέρει την ελληνική στρατηγική σε μια πιο ρεαλιστική προσέγγιση, προσανατολισμένης περισσότερο στο να πείσει του εταίρους της Ελλάδας στο εξωτερικό παρά να διεγείρει την ελληνική κοινή γνώμη στο εσωτερικό. Ομως ο ρόλος του ως Προέδρου δεν μπορούσε παρά να είναι, από το σύνταγμα, περιορισμένος.
Φέτος συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από τη γέννηση του Καραμανλή και του χρόνου συμπληρώνονται 10 χρόνια από τον θάνατό του. Είναι ίσως νωρίς για μια πλήρη αποτίμηση του έργου του. Ομως η συζήτηση έχει προ πολλού αρχίσει και θα συνεχίσει και στο μέλλον, αφού η Ιστορία επιφυλάσσει πολλαπλές αναγνώσεις για ηγέτες του μεγέθους του Καραμανλή, ανάλογα με το πλαίσιο, τις ανάγκες και τις προτιμήσεις της κάθε εποχής.
* Ο κ. Δημήτρης Καιρίδης είναι καθηγητής στην Εδρα Κωνσταντίνου Καραμανλή στη Σχολή Fletcher του Πανεπιστημίου Tufts στη Βοστώνη.
* * *
Συνημμένο 2ον:
«Επιστημονικό» λιβανιστήρι: 2) Ελευθέριος Βενιζέλος
«TA NEA», Τρίτη 10 Μαΐου 2005
Αρ. Φύλλου 18234
20 ΕPΩTHΣEIΣ
NIKOΛAOΣ EMM. ΠAΠAΔAKHΣ
ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΘΝΙΚΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΕΡΕΥΝΩΝ KAI ΜΕΛΕΤΩΝ «ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ K. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ»
«Ο Bενιζέλος θα μπορούσε να ιδρύσει θρησκεία...»
ΜΑΝΩΛΗΣ ΠΙΜΠΛΗΣ
Αν οι Έλληνες μελετήσουν το έργο και τις ιδέες του Βενιζέλου δεν θα χρειασθούν άλλοι Βενιζέλοι, λέει ο Νίκος Παπαδάκης, γενικός διευθυντής του
Ιδρύματος «Ελευθέριος Βενιζέλος», που εδρεύει στο σπίτι όπου έζησε ο μεγάλος πολιτικός. Εκεί, γίνεται προσπάθεια συντονισμού, σε εθνικό επίπεδο, των ιστορικών ερευνών για την περίοδο που καλύπτει τη ζωή, τη δράση και την εποχή του Βενιζέλου. Ενός ανθρώπου που, στα Χανιά, «λατρεύτηκε σαν Θεός».
- Τι σημαίνει σήμερα για την Ελλάδα το όνομα Ελευθέριος Βενιζέλος;
Για κάποιους, ένα αεροδρόμιο. Για τους περισσότερους, το ανεπανάληπτο μέγεθος του ηγέτη που άλλαξε τη μοίρα της Ελλάδας.
- Και για την Κρήτη;
Τη λατρευτική σχέση που εκφράζεται εύστοχα από μία μαντινάδα: «Ρέθεμνο με τ' Αρκάδι σου, Κάστρο με την Κνωσό σου, Στεία με τον Κορνάρο σου και Χανιά με τον Θεό σου». Ο Ειρηναίος άλλωστε έχει πει ότι «αν ο Βενιζέλος ζούσε σε παλαιότερες εποχές, ίσως να είχε ιδρύσει θρησκεία...».
- Τι δεν ξέρουμε για τον Ελευθέριο Βενιζέλο;
Ελάχιστα γνωστό είναι το λαμπρό έργο του της ειρηνικής κυβερνητικής δημιουργίας, που επισκιάστηκε από το μέγιστο έργο της εθνικής αποκατάστασης.
- Την «κρητική περίοδο» του Βενιζέλου την γνωρίζουμε επαρκώς;
Όχι, παρότι θήτευσε επί είκοσι δύο χρόνια στην κρητική πολιτική ζωή.
- Ποια είναι η μεγαλύτερη συνεισφορά του στη χώρα;
Σχεδίασε αληθινή εθνική αναγέννηση. Παρέλαβε την Ελλάδα με σύνορα στη Λάρισα και της έδωσε τα σημερινά (πλην Δωδεκανήσων). Καθιέρωσε κράτος δικαίου και οικοδόμησε θεσμούς. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, παραμέρισε τη Μεγάλη Ιδέα και απέτρεψε τους Έλληνες από την ψύχωση της ανταπόδοσης (revanche).
- Υπάρχουν ακόμα... αντιβενιζελικοί;
Τα πάθη που οι αντίπαλοί του εξέθρεψαν, ευτυχώς έχουν μαραθεί.
- Και... Βενιζέλοι μπορεί να υπάρξουν ξανά;
Αν οι Έλληνες μελετήσουν προσεκτικά τις παρακαταθήκες του Βενιζέλου, ίσως δεν χρειασθεί να υπάρξουν ξανά νέοι Βενιζέλοι.
- Γιατί χρειάζεται Ίδρυμα που να ασχολείται με το έργο του;
H συστηματική έρευνα και μελέτη της ζωής και της εποχής του Βενιζέλου, ώστε να φωτισθούν η μορφή και το έργο του σε όλες τους τις διαστάσεις, προϋποθέτει τη δημιουργία ενός θεσμού που θα ασχολείται αποκλειστικά με το έργο αυτό.
- Τι καινούργιο φέρνει το Ίδρυμα;
Την επικαιρότητα του Βενιζέλου και τη σύνδεση της ιστορικής μνήμης του με την εποχή μας και τις νεώτερες γενιές.
- Πώς εξασφαλίζεται η επάρκεια οικονομικών πόρων;
Μέρος των λειτουργικών δαπανών καλύπτεται από τη Βουλή που είναι ιδρυτικό μέλος, το υπουργείο Πολιτισμού, την Τράπεζα Χανίων και από χορηγούς.
- Ποιο το ύψος του προϋπολογισμού;
Τα προσεχή χρόνια το Ίδρυμα, προκειμένου να αναπτύξει στοιχειωδώς το έργο του, θα αναζητήσει πόρους 300.000 ευρώ ετησίως.
- Το αρχείο του Ιδρύματος μεγαλώνει;
Εμπλουτίζεται συνεχώς με δωρεές και αγορές υλικού. Επίσης θα αναπαραχθούν, στο πλαίσιο της «Κοινωνίας της Πληροφορίας», τα δύο αρχεία του Ελευθερίου Βενιζέλου, του Μουσείου Μπενάκη και του Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου (ΕΛΙΑ).
- Πότε θα δοθεί στη διάθεση των ερευνητών;
Το αρχείο βρίσκεται στη διάθεση της ερευνητικής κοινότητας, μολονότι στην οικία Ελευθερίου Βενιζέλου δεν διαθέτει την απαιτούμενη τεχνολογική υποδομή. Με τη μετεγκατάσταση σε λίγους μήνες στην παρακείμενη «οικία Βλουμμ», οι αρχειακές συλλογές θα τεθούν πλήρως στη διάθεση των ερευνητών.
- Ποια η φιλοσοφία του εκδοτικού σας προγράμματος;
Μέχρι τώρα έχουν πραγματοποιηθεί και προγραμματίζονται εκδόσεις επιστημονικού και εκπαιδευτικού περιεχομένου για την περίοδο Βενιζέλου.
- Και ποιοι οι στόχοι της βιβλιοθήκης;
Αριθμεί ήδη άνω των 3.000 τίτλων· υπάρχει συνεχώς ενημερούμενος ηλεκτρονικός κατάλογος εντύπων· προγραμματίζεται η πλήρης αυτοματοποίηση της βιβλιοθήκης και η σύνδεσή της με ομοειδείς βιβλιοθήκες της χώρας και του εξωτερικού.
- Οι νέοι δείχνουν ενδιαφέρον για τη δραστηριότητά σας;
Με ποικίλους τρόπους. Με τον συνεχώς αυξανόμενο ρυθμό επισκεψιμότητας της ιστοσελίδας, με τη μεγάλη συμμετοχή στον Πανελλήνιο Μαθητικό Διαγωνισμό Δοκιμίου με θέμα τον Ελευθέριο Βενιζέλο· καθώς και σε καθημερινή βάση με επισκέψεις σχολείων.
- Υπάρχουν δίαυλοι επικοινωνίας με την πανεπιστημιακή έρευνα;
Ναι, μέσω ερευνητικών προγραμμάτων, καθώς και με την ανάληψη έργων που απευθύνονται στην ερευνητική και εκπαιδευτική κοινότητα. Παράλληλα, το Ίδρυμα πραγματοποιεί συνέδρια σε συνεργασία με Πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού.
- Ποιοι είναι οι άμεσοι στόχοι σας;
Πρώτος στόχος, η αποκατάσταση της οικίας Βενιζέλου στη Χαλέπα Χανίων και η μετατροπή της σε μουσείο. Κορυφαία επιδίωξη, η δημιουργία ενός δυναμικού, ευρωπαϊκού, ερευνητικού και εκπαιδευτικού κέντρου έρευνας χωρίς ιδεολογικές δεσμεύσεις και αγκυλώσεις.
- «Βιογραφία Βενιζέλου»...
Βιογραφίες γράφτηκαν κυρίως από ξένους συγγραφείς, ενόσω ζούσε ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Γι' αυτό η έκδοση των «ΝΕΩΝ» αποτελεί ιδιαίτερης σημασίας προσφορά και έρχεται να καλύψει μεγάλο κενό.
- Ειρηναίος Γαλανάκης...
Ο σημαντικότερος εν ζωή Ιεράρχης της Ορθοδοξίας. Οραματιστής και πραγματοποιός, εμπνεύστηκε την ιδέα της δημιουργίας του Ιδρύματος.
ΤΑ ΝΕΑ , 10/05/2005 , Σελ.: N17
Κωδικός άρθρου: A18234N171
* * *
Συνημμένο 3ον:
Ο Κώστας Καραμανλής και το βιβλίο της ιστορίας
του Αντώνη Λιάκου*
(«Το Βήμα», 19-06-2007)
Το εγχειρίδιο της Ιστορίας, σύμφωνα με δημοσιεύματα, βρίσκεται στο τραπέζι του Πρωθυπουργού για να αποφασίσει την τύχη του. Ενα από τα σημεία για τα οποία καταδημαγωγήθηκε το βιβλίο είναι η περίφημη φράση για τον «συνωστισμό» των Ελλήνων στο λιμάνι της Σμύρνης. Κανείς βέβαια δεν «πρόσεξε» ότι στην επόμενη σελίδα το βιβλίο παραθέτει την εξής μαρτυρία η οποία αποδίδει την εμπειρία της μικρασιατικής εξόδου: «Και ποιος δεν έκλαψε νεκρούς; Και ποιος δεν κακοπάθησε, και ποιος δεν κλαίει ακόμη; Μονάχα τα παιδιά που γεννήθηκαν εδώ τα ακούνε σαν ψεύτικα παραμύθια». Αλλά μια και το μελετάει ο κ. Καραμανλής, ας δούμε τι έγραφε ο ίδιος για τη Μικρασιατική Καταστροφή στη διδακτορική του διατριβή που δημοσίευσε πριν από 20 χρόνια με τίτλο O Ελευθέριος Βενιζέλος και οι εξωτερικές μας σχέσεις, 1928-1932, (Αθήνα, Ελληνική Ευρωεκδοτική, 1986).
«Η ανταλλαγή των πληθυσμών είχε και τη θετική πλευρά της. Τα ελλαδικά εδάφη αυτομάτως εξελληνίσθηκαν. Κυρίως η Μακεδονία και η Θράκη είχαν προηγουμένως μεγάλες εθνικές κοινότητες Τούρκων, Αλβανών, Βουλγάρων- οι Ελληνες αντιστοιχούσαν μόνον στο 42,6% του πληθυσμού αυτών των περιοχών» (σ. 23). Παρακάτω: «Η Συνθήκη της Λωζάννης του 1923 και η ανταλλαγή των πληθυσμών είχαν θέσει τις βάσεις για την ειρηνική συνύπαρξη (ενν. Ελλήνων και Τούρκων)» (σ. 73). Στο ίδιο κεφάλαιο παραθέτει επιστολή του Βενιζέλου προς τον Ινονού στην οποία ο έλληνας πρωθυπουργός εκφράζει την επιθυμία του να εργαστεί για συνθήκη ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Τουρκία «η οποία θα εξασφάλιζε στενήν φιλίαν» ανάμεσα στους δύο λαούς, έξι χρόνια μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή (σ.74). Σημειώνει ο Πρωθυπουργός στη διατριβή του: «Οι ίδιοι άνθρωποι που πίστευαν ότι το χάσμα ήταν αγεφύρωτο, τώρα αντιλαμβάνονταν ότι τίποτε σχεδόν δεν εμπόδιζε την ελληνοτουρκική φιλία» (σ. 83). Γράφει για την επίσκεψη Βενιζέλου στην Τουρκία το 1929: «Η τουρκική κυβέρνηση επεφύλαξε στον Βενιζέλο μεγαλειώδη υποδοχή. Τον αντιμετώπισαν σαν ηγέτη μεγάλου διεθνούς διαμετρήματος και σαν αρχιτέκτονα της ελληνοτουρκικής φιλίας. Οι συνομιλίες μεταξύ των δύο μερών προχώρησαν ακόμη μακρύτερα. Ο Βενιζέλος και ο Ιsmet Ρasha συμφώνησαν ότι θα ενέτειναν τις προσπάθειές τους, ώστε σε λίγα χρόνια τα σύνορα να μην έχουν παρά “une valeur administrative” (διοικητική αξία). Τα φύλλα της εποχής περιγράφουν με έντονα χρώματα το παράξενο αλλά ταυτόχρονα συγκινητικό θέαμα του Βενιζέλου να απευθύνεται σε έντονα επευφημούντα τουρκικά πλήθη» (σ. 85).
Ο κ. Καραμανλής αναφέρει ακόμη «την πρόταση του Βενιζέλου να δοθεί το Νομπέλ Ειρήνης στον Κεμάλ, την προσπάθειά του να βοηθήσει την Τουρκία στην είσοδό της στην Κοινωνία των Εθνών και το αίτημά του προς τον Βriand να περιληφθεί η Τουρκία στο σχέδιο του τελευταίου για την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία» (σ. 96). Και όχι μόνο αυτά. Ο Βενιζέλος, γράφει ο Καραμανλής «οραματιζόταν την πιθανότητα επίτευξης στο μέλλον μιας ελληνοτουρκικής συνομοσπονδίας. Γι' αυτόν τον λόγο έμοιαζε να αποδέχεται ως και την αμφιλεγόμενη θεωρία του Κεμάλ για την κοινή καταγωγή των δύο λαών. Και οι δύο ονειρεύονταν την ανάσταση του Βυζαντίου με την Κωνσταντινούπολη σαν πρωτεύουσα, δημιουργημένου όχι από την κατίσχυση του ενός έθνους επάνω στο άλλο αλλά από τη βαθμιαία ειρηνική τους συγχώνευση» (σ. 96). Αν αυτά τα είχε περιλάβει η κυρία Ρεπούση στο βιβλίο της χωρίς αναφορά στον Καραμανλή, ενδεχομένως δεν θα είχε αποφύγει την πυρά. Αν είχε αναφορά στον Καραμανλή, ενδεχομένως θα είχε διασώσει το βιβλίο...
Αν δηλαδή οι φράσεις αυτές περιέχονταν στο εγχειρίδιο της Στ' Δημοτικού, θα είχε ξεσηκωθεί πολύ μεγαλύτερη κατακραυγή εναντίον του. Και όμως αυτά που έγραφε τότε ο κ. Καραμανλής αποτελούσαν κοινά παραδεκτούς τόπους μιας υπεύθυνης και στοχαστικής προσέγγισης της Ιστορίας. Αν όμως ήταν αποδεκτοί τότε, γιατί πρέπει σήμερα να εξοβελιστούν για χάρη ακραίων και ανιστόρητων δημαγωγών; Και ο κ. Καραμανλής τι θα κάνει; Θα τιμήσει τα κείμενά του ή θα υποχωρήσει στη δημαγωγία της ακραίας πολιτικής και θρησκευτικής Δεξιάς; Πάντως δεν θα ήταν ανώφελο να παραθέσουμε τις απόψεις του για την πολιτική ελληνοτουρκικής συμφιλίωσης του Βενιζέλου. Εδώ ο Πρωθυπουργός έγραφε σε πρώτο πρόσωπο:
«Τέλος πρέπει να αναφερθούμε και στο πολιτικό θάρρος του Βενιζέλου. Οι πρόσφυγες ήταν μεταξύ των πλέον αφοσιωμένων οπαδών του. Γνώριζε ότι η πολιτική της ειρηνεύσεως με την Τουρκία θα τους ξένιζε. Ηταν πολύ νωρίς για να ξεχάσουν τον εφιάλτη της φυγής τους. (...) Γνώριζε ακόμη ποια ήταν η ορθή πολιτική για τον λαό του και τις επόμενες γενεές. Ο Βενιζέλος δεν δίστασε, την έκανε πράξη, αν και ήξερε ότι στις ερχόμενες εκλογές θα πλήρωνε ακριβά την επιλογή του» (σ. 97).
Πολιτικό θάρρος λοιπόν! Αλλωστε δεν είναι ίδια τα μεγέθη. Το 1928 ήταν νωπή η Μικρασιατική Καταστροφή. Είχαν περάσει μόλις έξι χρόνια. Τώρα πέρασαν ογδόντα πέντε! Πότε θα αποκτήσουμε επιτέλους μια ψύχραιμη κρίση;
* Ο κ. Αντ. Λιάκος είναι καθηγητής της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
[Παραθέτω σχόλιο φίλου, γιὰ τὸ ἀνωτέρω ἄρθρο:
«Πάρα πολύ αποκαλυπτικό το άρθρο του Αντώνη Λιάκου που παρέθεσες. Όπως φαίνεται ο Καραμανλής είναι ο πρόδρομος της Ρεπούση στην παραχάραξη της Ιστορίας και στην προπαγάνδα της «ελληνοτουρκικής φιλίας». Αναρωτιέμαι όμως τι αποδείξεις έχει ο Καραμανλής για τον ισχυρισμό του ότι «ο Βενιζέλος και ο Κεμάλ ονειρεύονταν την ανάσταση του Βυζαντίου με την Κωνσταντινούπολη σαν πρωτεύουσα, δημιουργημένου όχι από την κατίσχυση τον ενός έθνους επάνω στο άλλο αλλά από τη βαθμιαία ειρηνική τους συγχώνευση», όταν η πολιτική τους δράση δείχνει το ακριβώς αντίθετο: και οι δύο αγωνίζονταν για την δημιουργία μεγάλου και εθνικώς ομοιογενούς κράτους, ο μεν Βενιζέλος μέσω της ανταλλαγής των πληθυσμών, ο δε Κεμάλ μέσω γενοκτονιών και εθνοκαθάρσεων. Παράλληλα και οι δύο είχαν «αντιπάθεια» προς την Κωνσταντινούπολη: ο μεν Βενιζέλος δεν την περιέλαβε στις εδαφικές βλέψεις της Ελλάδος στο συνέδριο των Σεβρών και την άφησε στους Συμμάχους, ο δε Κεμάλ μετέφερε την πρωτεύουσα της Τουρκίας από την Κωνσταντινούπολη στην 'Αγκυρα. Πώς ο Καραμανλής έρχεται να υποστηρίξει κάτι εντελώς αντίθετο με την γνωστή σε όλους ιστορική πραγματικότητα; Μήπως το διδακτορικό του Καραμανλή Β' ήταν «επί τιμή» λόγω του θείου του;»
